Alfabè kreyòl ayisyen an
Alfabè kreyòl la gen 30 lèt:
a, an, b, ch, d, e, è, en,
f, g, h, i, j, k, l, m,
n, o, ò, on, ou, p,
r, s, t, ui, v, w, y, z.
Nou ka divize 32 lèt sa yo an 2 gwoup: 18 konsòn ak 14 vwayèl: E vwayèl yo kapab sibdivize an 3 lòt gwoup: 7 vwayèl oral (ou vwayèl bouch), 4 vwayèl nazal (ou vwayèl bouch-nen) e 3 demi vwayèl (ou vwayèl-konsòn).
Konsòn ak vwayèl yo.
Konsòn ak vwayèl
Men lis 17 konsòn yo:
b, ch, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, t, v, z.
Gen 13 vwayèl. Vwayèl yo sibdivize an 3 gwoup:
Sèt vwayel oral (vwayèl bouch): a, e, è, i, o, ò, ou.
Twa vwayèl nazal (bouch-nen): an, en, on.
Twa demi vwayèl (vwayèl-konsòn): ui, w, y.
Tablo pwononsyasyon
| Lèt | Pwononsyasyon | Fonetik (IPA) | Egzanp |
|---|---|---|---|
| a | a /a/ | /a/ | anana / pàn |
| an | an /ã/ | /ã/ | anj |
| b | b /be/ | /b/ | balon |
| ch | /ʃ/ | /ʃ/ | chat |
| d | de /de/ | /d/ | domino |
| e | e /e/ | /e/ | epe / énmi |
| è | è /ɛ/ | /ɛ/ | èg |
| en | en /ɛ̃/ | /ɛ̃/ | èg |
| f | èf /ɛf/ | /f/ | fenèt |
| g | je /ʒe/ | /g/ | gita |
| h | ach /aʃ/ | /h/ | hing hang |
| i | i /i/ | /i/ | izin |
| j | ji /ʒi/ | /ʒ/ | Jezi |
| k | ka /ka/ | /k/ | kepi |
| l | èl /ɛl/ | /l/ | lanp |
| m | m /ɛm/ | /m/ | moto |
| n | n /ɛn/ | /n/ | nich |
| o | o /o/ | /o/ | o/u>to jón |
| ò | ò ɔ/ɔ | /ɔ/ | òdinatè |
| on | on /ɔ̃/ | /ɔ̃/ | pon |
| ou | ou /u/ | /u/ | tanbou |
| p | pe /pe/ | /p/ | papa |
| r | èr /ɛɣ/ | ~/r/ | radyo |
| s | ès /ɛs/ | /s/ | sandal |
| t | te /te/ | /t/ | tab |
| ui | ui /ɥi/ | /ɥi/ | uit |
| v | ve /ve/ | /v/ | valiz |
| w | double v /dubleve/ | /w/ | wout |
| y | igrèk /igʁɛk/ | /j/ | yanm |
| z | zèd /zɛd/ | /z/ | zwazo |
